«Ζήτησα
από τη μυγδαλιά να μου μιλήσει για το Θεό και ’κείνη άνθισε»,
έγραψε κάποτε ο Νίκος Καζαντζάκης. Κι όμως, ακόμη και η εκφραστική δύναμη μιας
τέτοιας ποιητικής εικονολογίας που αποπνέει με τόσο λυρισμό όλη τη χαρά και την
αλήθεια της ζωής δεν είναι αρκετή για να ικανοποιήσει τις ενορμητικές
απαιτήσεις των «ορθολογιστών» για αισθητηριακές - χειροπιαστές αποδείξεις –
απαντήσεις στα ερωτήματα περί της υπάρξεως ή μη του Θεού.
Ούτε η κοσμική τάξη
και η συμπαντική αρμονία που απλώνεται μπροστά τους είναι αρκετή για αυτούς.
Ούτε η φύση ολόκληρη που ξαναρχίζει τον θαυμαστό ενιαύσιο κύκλο της με την
αναγεννητική πανδαισία των χρωμάτων να οργιάζει γύρω τους. Ούτε οι μέλισσες και
τα ζωύφια που μεθυσμένα τριγυρίζουν τ’ αγριολούλουδα καθώς εκείνα λικνίζουν με
αιδημοσύνη την κλητική δύναμη του κάλλους τους διατηρώντας πάντα μια θηλυκή
ετοιμότητα για να σαρκώσουν το γεγονός της ζωής. Όχι, τίποτε για αυτούς δεν
είναι αρκετό.
Φως, χυμοί, οσμές,
γάμοι της φύσης, τραγούδια και απόπνοιες οργασμών, για αυτούς δεν είναι τίποτε
περισσότερο από ύλη. Ύλη που αποτελεί αιώνια αιτία του εαυτού της. Ύλη που
μπορεί και αυτοπραγματώνεται χωρίς το σπέρμα του λόγου, χωρίς δηλαδή το ζωοποιό
στοιχείο του κόσμου που είναι η Θεία Πρόνοια.
Ούτε φυσικά τους λέει
τίποτε η πριν από χιλιάδες χρόνια διατυπωμένη ρήση του Φερεκύδη, ότι: «Δοκεί δ’ αυτοίς αρχάς είναι των όλων δυο, το
ποιούν και το πάσχον. Το μεν ουν πάσχον είναι την άποιον ουσίαν την ύλην. Το δε ποιούν τον
εν αυτή λόγον τον θεόν».
Προφανώς οι οπαδοί
του υλισμού συγχέουν τον ορθολογισμό με την ανάγκη τους για βεβαιότητες που
προσπορίζουν οι αισθήσεις.
Είναι όμως η ίδια η επιστήμη που συνεχώς επικαλούνται, που από καιρό τώρα διαψεύδει την ορθολογιστική
ερμηνεία της φύσεως. Η επιστημονική παρατήρηση επιβεβαιώνει την απροσδιοριστία του κόσμου καθώς
και την ύπαρξη δεδομένων που σε πολλές περιπτώσεις δεν παρέχουν την δυνατότητα
κάποιου είδους αισθητηριακής πιστοποίησης ή αντικειμενικών μετρήσεων, αλλά όμως
υπάρχουν.
Ο “κυματοσωματιδιακός
δυϊσμός” (wave-particle duality) για παράδειγμα, δηλαδή οι θεμελιώδεις
οντότητες της φύσης που παρουσιάζουν και κυματική και σωματιδιακή συμπεριφορά
οι οποίες δεν μπορούν να
ανιχνευτούν άμεσα, αλλά η ύπαρξή τους έχει μετρήσιμες επιπτώσεις σε άλλα
σωματίδια. Η «καμπυλότητα του χωρόχρονου», που ήταν άπειρη τη στιγμή της
Μεγάλης Έκρηξης (Big Bang) και γίνεται άπειρη στο κέντρο των «μαύρων
οπών» (Βlack Holes). Τα σωματίδια που κινούνται
«προς τα πίσω» στον χρόνο και ανιχνεύονται πειραματικά ως αντισωματίδια. Αλλά
και πλήθος συμπερασμάτων μικροφυσικής
και μακροφυσικής, ακυρώνουν όχι μόνο την
αντικειμενικότητα και την μηχανική νομοτέλεια
του κοσμικού συνόλου, αλλά και την τεχνοκρατική απανθρωπία που γεννά η
παραδοχή τους.
Δεν μπορεί να γίνει
αποδεκτό από τη νοησιαρχική αντίληψη του δυτικού θετικισμού ότι καμιά ελπίδα
δεν υπάρχει έξω από την εμπειρία που μας φανερώνει ότι το κάλλος του κόσμου δεν
είναι άλλο από το κάλλος της φανέρωσης ενός προσώπου, του Προσώπου του Λόγου.
Όχι του «ορθού» αλλά του όντος Λόγου.
Του Λόγου που δίνει απάντηση λυτρωτική σε κάθε υπαρξιακή μας αγωνία.
Αυτού του Λόγου που αποκάλυψε ο Κύριος με το Ευαγγέλιό Του, αλλά και μέσα από
τους κόμπους του ματωμένου Του ιδρώτα την
τρομερή νύχτα της Μεγάλης Πέμπτης.
Και φυσικά η προτεραιότητα (για την εκκλησιαστική αλήθεια) της εμπειρικής
γνώσης σε σχέση με τη νοητική προσέγγιση δεν σημαίνει ούτε νεφελώδη μυστικισμό και
συναισθηματικές εξάρσεις, ούτε παραθεώρηση και υποτίμηση της λογικής σκέψης,
αλλά συμμετοχή σε έναν τρόπο υπάρξεως ώστε ο κόσμος να αποτελεί «ουσίωση» του
Είναι του Θεού. Σημαίνει ότι οι νόμοι της αρμονίας, τα
μέτρα και τα όρια της φύσης δεν είναι δυνατόν να ξεπερασθούν χωρίς να
καταργηθεί η κοσμική τάξη που ο Θεός έχει ορίσει.
Ο δυτικός ωστόσο
ορθολογισμός, τμήμα του οποίου αντιπροσωπεύει και το δικό μας «δημοκρατικό
τόξο», θεωρεί τη συγγραφή των περιγραφών για το πρόσωπο του Χριστού, ένα είδος κηρυγματικής εξιδανίκευσης που έγινε από την πρώτη χριστιανική
κοινότητα για την εξυπηρέτηση δικών της σκοπιμοτήτων, ενώ στη συνέχεια
χρησιμοποιήθηκε για την εκπλήρωση πολιτικοθρησκευτικών επιδιώξεων ιεροποιημένων
παραγόντων που αποσκοπούσαν στην χειραγώγηση της κοινωνίας.
Η μαχητική απόρριψη
αυτών των ιεροποιημένων παραγόντων, που για το δυτικό κόσμο υπήρξαν μια
πραγματική μάστιγα, γέννησε των πολιτισμό «των δικαιωμάτων του ατόμου». Ήταν
όμως μια απόρριψη που μαζί με «τα νερά του μπάνιου πέταξε και το μωρό»,
οδηγώντας από τον πολιτισμό του κοινωνιοκεντρισμού του αρχαίου αλλά και του εκχριστιανισμένου
ελληνικού κόσμου στην κατοχυρωμένη αυτάρκεια και τις ανάγκες ατομικών
εξασφαλίσεων που γεννά ο ατομοκεντρισμός. Έναν
πολιτισμό που απέρριψε την ουσία της ελληνικής κοσμοαντίληψης η οποία είναι
διαχρονικά βαθιά μεταφυσική.
Μια κοσμοαντίληψη που θεωρεί
ότι ο κόσμος είναι ο χώρος της
προσωπικής συνάντησης του ανθρώπου με το Θεό και ότι κάθε βιασμός αυτής της
σχέσης διαστρέφει τις υπαρκτικές ρίζες του ανθρώπου.
Είμαστε έτοιμοι
λοιπόν οι Έλληνες να ξαναδούμε σύσσωμους τους «βιαστές» του ελληνικού
πολιτισμού (δηλαδή το «συνταγματικό τόξο»), το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου να
τριγυρνούν με την αναστάσιμη λαμπάδα στο χέρι προς άγραν ψήφων.
Όμως ο
συμβολισμός της εικόνας στην αρχή αυτού
του κειμένου, όπου ο αναστημένος Χριστός, έχει “αρπάξει” κυριολεκτικά τον
άνθρωπο από το χέρι και τον τραβάει για να
τον βγάλει από τον τάφο, σώζοντάς τον από τη φθορά και τον θάνατο,
αποτυπώνει το μυστήριο του πάσχοντος Χριστού που ενανθρωπίστηκε από έρωτα μανικό για τον
άνθρωπο και «θα αγωνιά ίσαμε το τέλος του κόσμου» για τη σωτηρία του, μη
επιτρέποντας ποτέ την επικράτηση του σκότους. Και αυτό είναι μια πραγματική
ελπίδα!
Καλή
Ανάσταση στο Έθνος!
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΑΡΑΪΣΚΟΣ