Από το βιβλίο του Καθηγητή Πολιτικών Επιστημών στο
Πανεπιστήμιο του Howard Δημ. Κούσουλα «Επιβουλή και Αποτυχία-Ιστορία του ΚΚΕ
1918-1949»
Εδάφιο ΟΙ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ
«......Στούς μήνες πού ακολούθησαν μετά τό Εκτακτο Συνέδριο, η θέσις της ομάδος πού ήταν υπέρ της Κομιντέρν ενισχύθηκε σημαντικά από τήν άφιξι καί νέων βετεράνων κομμουνιστών άπό την Μ. Ασία. Αυτοί οι κομμουνισταί είχαν σαν καύχημα ότι είχαν παίξει «πρωτεύοντα» ρόλο στήν διασπορά πανικού και στήν δημιουργία συγχύσεως στίς τάξεις του Ελληνικού Στρατού κατά την διάρκεια των κρισίμων ήμερων του Αυγούστου 1922, όταν ο Τουρκικός Στρατός διέσπασε τίς 'Ελληνικές γραμμές. Είχαν σχηματίσει ενα «Κεντρικό Συμβούλιο των Κομμουνιστών Στρατιωτών της Γραμμής των Πρόσω» καί είχαν θέσει ως σκοπό τους την υπονόμευση του ηθικού των Ελλήνων στρατιωτών.
Επίπλέον δέ επεδίωξαν νά θέσουν υπό τόν ελεγχόν των τό σύστημα των διαβιβάσεων καί επικοινωνιών του στρατοϋ, να επεκτείνουν καί αυξήσουν τόν αριθμό των με κατάλληλη στρατολογία καί νά προετοιμάσουν την παράλυσι τοϋ μετώπου στήν πιό κρίσιμη στιγμή. Οι εκρηκτικές αντιπολεμικές προκηρύξεις του «Συμβουλίου» μετεφέροντο από φυλάκιο σε φυλάκιο άπό κομμουνιστές ημιονηγούς. Καθώς ή υπηρεσία αντικατασκοπείας τοϋ Στρατού διατηρούσε μαλλον πενιχρά μητρώα, πολλοί κομμουνισταί κατώρθωσαν να αποσπασθούν σέ κέντρα διαβιβάσεων του μετώπου.
Δικαιολόγησαν τίς ένέργειές των μέ τόν ισχυρισμό ότι ακολουθούσαν άπλώς τη γραμμή τής Σοβιετικής Κυβερνήσεως, πού υπεστήριζε άνοιχτά τό καθεστώς του Μουσταφά Κεμάλ σύμφωνα μέ τούς όρους της Τούρκο-Σοβιετικής Συνθήκης του 1921. Σύμφωνα μέ μια πρόσφατη Σοβιετική δήλωσι, δημοσιευθείσα στην «Πράβδα», η Σοβιετική κυβέρνησις έδωσε τότε στους Τούρκους δέκα έκατομμύρια χρυσά ρούβλια .(....)»
Φυσικά τα γνωρίζουμε, αλλά όταν βλέπουμε ντοκουμέντα να τα καταγράφουν, είναι πάντοτε συγκλονιστικό...