«(….)
Τα τελευταία χρόνια και αφού η Παγκοσμιοποίηση προσπαθεί να βρει την ταυτότητά
της, αναπόφευκτα ανακύπτουν διάφορα ερωτήματα: Είναι άραγε αναγκαία η Παγκοσμιοποίηση;
Τι είναι αυτό που οδηγεί τον κόσμο σ' αυτή την ιδέα και στην με κάθε μέσον
πραγμάτωσή της ακόμη και με τη βία; Μια
τυφλή βία που προέρχεται από το σύστημα το οποίο υποτίθεται ότι θέλει να εξαλείψει.
Που θέλει τέλος πάντων με βία να βάλει
τέλος στη βία και να εγκαθιδρύσει ένα κόσμο χειραφετημένο από κάθε φυσική τάξη,
είτε αυτή πρόκειται για την φυσική τάξη του σώματος, της γέννησης ή του θανάτου.
Μόνο
που αυτή η βία είναι μεταδοτική και ενεργεί ως αλυσιδωτή αντίδραση που καταστρέφει
σιγά-σιγά κάθε δική μας αντίδραση και μας οδηγεί στο να αποκτήσουμε ανοσία
έναντι της βίας.
Είναι
σίγουρο πως ακόμη η παγκοσμιοποίηση δεν
έχει επικρατήσει και είναι πολλοί αυτοί που εναντιώνονται στην εξάπλωσή της. Δυνάμεις ετερόκλητες που ξεσηκώνονται
παντού και που ορισμένες φορές είναι ανταγωνιστικές μεταξύ τους. Δυνάμεις
κοινωνικές και πολιτικές που αντιστέκονται
στην ισοπέδωση και την ομοιομορφία που επιβάλλει η Παγκοσμιοποίηση.
Δυνάμεις που επιθυμούν την ισοτιμία όλων των πολιτισμών, των θρησκειών της
τεχνολογίας. Που επιθυμούν τον
πλουραλισμό στην παγκόσμια κοινότητα και όχι την επικράτηση του ενός, ή
την οικειοποίηση ενός πολιτισμού ή ενός τρόπου ζωής.
Θα
ήταν μεγάλο λάθος
να καταδικάσει κανείς όλες αυτές τις δυνάμεις ως λαϊκίστικες
ή ακόμη και τρομοκρατικές όπως συμβαίνει με το Ισλάμ που καταδικάζει τις
δυτικές άξιες και γι' αυτό θεωρείται από την Δύση ως ο πλέον μισητός εχθρός.
Σίγουρα
το κίνημα της αντιπαγκοσμιοποίησης δεν έχει την δυνατότητα να νικήσει την
Παγκοσμιοποίηση. Μπορεί να έχει κάποια επίδραση αλλά είναι ανίκανο να την
αντιμετωπίσει ουσιαστικά. Η παγκοσμιοποίηση μπορεί μόνο να ηττηθεί εκ των έσω. Από την τέχνη ή τον πολιτισμό της κάθε
χώρας.
Η
τρομοκρατία σήμερα αποτελεί μια ιδιαίτερη απειλή για την παγκοσμιοποίηση αφού
είναι αυτή που εκδικείται όλους τους ιδιαίτερους πολιτισμούς, οι οποίοι
πλήρωσαν με την εξαφάνισή τους την εγκαθίδρυση αυτής της μοναδικής παγκόσμιας
δύναμης.
Δεν
μιλάμε για «σύγκρουση πολιτισμών» αλλά για αντιπαράθεση ανάμεσα σε ένα
οικουμενικό πολιτισμό χωρίς διαφοροποιήσεις και στην ανάγκη της
διαφορετικότητας.
Για την
παγκοσμιοποίηση κάθε τι το διαφορετικό αποτελεί αίρεση. Με το σκεπτικό αυτό
πρέπει είτε να ενσωματωθούν στην παγκόσμια τάξη είτε να εξαφανιστούν. Η
αποστολή της Δύσης είναι να υποτάξει με όλα τα μέσα τους διαφορετικούς και
πολλαπλούς πολιτισμούς στο νόμο της ισοτιμίας. Και είναι γεγονός πως ένας
πολιτισμός που έχασε τις αξίες του δεν μπορεί παρά να εκδικείται τις αξίες των
άλλων. Ακόμη και οι πόλεμοι όπως αυτός του Αφγανιστάν πέρα από τις πολιτικές ή οικονομικές
στρατηγικές σκοπεύουν να εξομαλύνουν την αγριότητα και να ευθυγραμμίσουν όλους
τους τόπους. Κάθε ανυπότακτη φωνή πρέπει
να περιοριστεί, κάθε αντίθετη φωνή να σιωπήσει, κάθε «άγριος» τόπος, κατά
τη δυτική αντίληψη, πρέπει να εξημερωθεί. Και κάθε ανυπότακτη μορφή είναι δυνητικά
τρομοκρατική.
Η
λεγόμενη Δύση δεν επιθυμεί να
κατανοήσει τις ιδιαιτερότητες κάθε λαού και πολιτισμού. Για την Δύση είναι απαράδεκτο να μην υπάρχουν σε μία
χώρα αυτές που θεωρεί δημοκρατικές ελευθερίες. Οι αμφισβητούντες τις
δυτικές ηθικές και αξίες θεωρούνται φανατικοί και αυτό είναι εγκληματικό.
Το
μίσος του υπόλοιπου κόσμου έναντι της Δύσης δεν είναι το μίσος αυτών που τους
πήραμε τα πάντα χωρίς να τους δώσουμε τίποτα, είναι το μίσος αυτών οι οποίοι
πήραν μεν από την Δύση αλλά δεν μπόρεσαν να το ανταποδώσουν. Είναι το μίσος της ταπείνωσης και αυτό
αποδείχτηκε από την τρομοκρατική επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου,
Το
χειρότερο για την μοναδική υπερδύναμη, τις ΗΠΑ, δεν είναι να δεχθεί επίθεση ή
να καταστραφεί. Είναι να ταπεινωθεί και αυτό συνέβη στις 11 Σεπτεμβρίου του
2001, επειδή οι τρομοκράτες κατάφεραν κάτι που δεν μπορεί η ίδια να ανταποδώσει.
Ότι
μέτρα και αν πάρει αυτά δεν αναιρούν το γεγονός πως διαλύθηκε ο συμβολισμός της υπερδύναμης. Η τρομοκρατική ενέργεια
ήταν μια πρόκληση στην αμερικανική δύναμη και η απάντηση μπορεί να δοθεί με την
ταπείνωση του άλλου μέρους και αυτό δεν γίνεται ούτε με βόμβες, ούτε
φυλακίζοντας ορισμένους στο Γκουαντάμο.
Η
βάση κάθε κυριαρχίας είναι η απουσία του
αντισταθμίσματος. Το μονόπλευρο δώρο είναι πράξη εξουσίας. Και η βία του
Καλού είναι ακριβώς να δίνεις χωρίς να μπορεί να υπάρξει ανταπόδοση, σαν τον
αφέντη ο οποίος σώζει την ζωή του σκλάβου με αντάλλαγμα την εργασία του. Αλλά η
εργασία δεν είναι μια συμβολική ανταπόδοση και το μόνο που απομένει είναι τελικά η εξέγερση ή ο θάνατος.
Σήμερα
δεν έχουμε πλέον κανέναν να ανταποδώσουμε με αυτό το συμβολικό χρέος, αφού όλοι
οι δρόμοι της θυσίας έχουν εξουδετερωθεί και κοπεί και δεν απομένει παρά μία παρωδία θυσίας.
Βρισκόμαστε
σε μία κατάσταση όπου δεν δεχόμαστε πια από τον θεό ή την φύση αλλά από ένα σύστημα γενικευμένου δούναι και λαβείν.
Εικονικά μας έχουν δοθεί τα πάντα και έχουμε
δικαίωμα σε όλα θέλοντας και μη. Βρισκόμαστε στην κατάσταση των σκλάβων που
επειδή τους εχάρισαν την ζωή δεσμεύονται από ένα ανεκπλήρωτο χρέος.
Όλα
αυτά μπορούν να λειτουργούν για καιρό χάρη στην ανταλλαγή, αλλά κάποια στιγμή,
θα λειτουργήσει ανταποδοτικά με μια βίαιη αφύπνιση από αυτήν την αιχμάλωτη ζωή
και τον κορεσμό. Και σίγουρα η αφύπνιση αυτή θα πάρει είτε την μορφή ανοιχτής βίας
όπως η τρομοκρατία, είτε παθητικής άρνησης.
……
Αν η τρομοκρατία προκύπτει από την υπερβολή της πραγματικότητας και την
αδυναμία να υπάρξει ανταλλαγή από την αφθονία χωρίς αντιστάθμισμα και από την
αναγκαστική λύση των συγκρούσεων, τότε είναι αυταπάτη αν πιστεύουμε ότι θα
ξεριζωθεί σαν ένα αντικειμενικό κακό, έτσι όπως είναι μέσα στην παράλογη και
χωρίς νόημα ύπαρξή της. Είναι δυστυχώς η καταδίκη που η ίδια η κοινωνία επιβάλλει
στον εαυτό της. Είναι η ίδια που την εξέθρεψε και την δημιούργησε και είναι η
ποινή που της αξίζει για τα εγκλήματα που διέπραξε.»
Από το
βιβλίο του Αθανασίου Στριγά «ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗ – η
αρχή του τέλους», των εκδόσεων «ΝΕΑ ΘΕΣΙΣ», Αθήνα 2004